Święta Góra Athos
Treść
.
Święta Góra Athos
Niezwykłym miejscem, jedynym na świecie, jest Święta Góra Athos płożona w północno wschodniej Grecji na Półwyspie Chalcydyckim. Półwysep ten kończy się jakby ogromnym trójzębem, którego najbardziej na wschód wsunięte ramię, o długości 50 i szerokości 7 km, stanowi terytorium mniszej republiki zamieszkałej dziś przez około 1200 zakonników Kościoła wschodniego, zrzeszonych w 20 wielkich i kilkunastu mniejszych klasztorach. Do nagich skalnych ścian przylepione są, przyprawiające o zawrót głowy, konstrukcje porównywalne tylko z klasztorami mnichów buddyjskich w Tybecie. A wszystko to wyrasta na zboczach Świętej Góry Athos, której szczyt wznosi się na wysokości 2033 m.
Cały ten obszar liczy 339 km2 i można powiedzieć, że nic się na nim nie zmieniło od tysiąca lat. Nie ma tu elektryczności ani żadnej maszyny; podróżuje się pieszo po ścieżkach wydeptanych przed wiekami.
Życie zakonne na Athosie zaczęło się w VII w., gdy przybyli tu niektórzy mnisi zbiegli z Egiptu i Palestyny podczas inwazji Arabów. Lecz prawdziwa historia Świętej Góry zaczyna się w 963 r. wraz z przybyciem św.Atanazego z Trebisondy, który założył pierwszy wielki klasztor Meghesti Ławra. Od tego czasu popularność zakonnej republiki na Półwyspie Chalcydyckim ciągle wzrastała, aż w 1400 r. ilość mnichów pochodzących z różnych regionów prawosławia (z Grecji, Rosji i Bułgarii) osiągnęła niebywałą liczbę 40.000,.
.
.
.
Patronką tego miejsca jest „Cała Święta", Matka Boża. Athos nazywa się - zarówno z powodu niepowtarzalnego piękna jego przyrody, jak i uprzywilejowanej pozycji Maryi w pobożności tutejszych mnichów - „Ogrodem Matki Boskiej". Będąc własnością Królowej Nieba, Athos nie mógł nawet przez chwilę gościć jakiejkolwiek innej niewiasty. Jest on ziemią tylko i wyłącznie należącą do „Całej Świętej". Dlatego na Athos obowiązuje najściślejsza klauzura. Wierni tradycji zakonnicy z greckiego „Ogrodu Maryi" do dziś dbają o to, by żadna kobieta nie postawiła stopy nie tylko w klasztorach, ale w jakimkolwiek miejscu na terytorium autonomicznej republiki na Górze Athos.
.
.
.
Jest tu szczególnie czczona ikona Matki Bożej zwana „Panaghia Portaitissa” - „Cała Święta strzegąca bramy". Legenda głosi, że fale morskie przyniosły tę ikonę pod klasztor Ivirnu na Górze Athos, gdzie mnisi znaleźli ją na brzegu i z nabożeństwem przenieśli do kościoła. Lecz w nocy - mówi dalej legenda - ikona znikła z kościoła i rankiem znaleziono ją przy klasztornej furcie. Kiedy ją z powrotem odniesiona do kościoła, następnej nocy Matka Boża miała ukazać się ihumenowi (przełożonemu wspólnoty zakonnej) i powiedzieć, że przybyła tu, aby chronić, a nie szukać schronienia. Poleciła więc, aby Jej wybudowano kaplicę przy wejściu do monasteru, gdzie mogłaby być obecną w swoim obrazie. Stąd nazwa ikony - „Portaitissa" - „Strzegąca bramy", „Odźwierna”. Święta opowieść o Portaitissie zapadła głęboko w sercu mnichów i zrodziła zwyczaj umieszczania w każdym klasztorze, przy jego bramie, małej kapliczki z ikoną Matki Bożej, strzegącej mieszkańców i gości. Każdy, kto wychodzi z klasztoru lub do niego powraca, przy niej zatrzymuje się na modlitwę, a napis obok wizerunku swą treścią pozdrawia i życzy: „Niech Najświętsza Dziewica będzie z tobą, niech cię strzeże, niech cię zachowa od wszelkiego niebezpieczeństwa".
To piękne maryjne błogosławieństwo z Góry Athos przeniknęło do wielu chrześcijańskich domów na Wschodzie i zakorzeniło się jako trwały zwyczaj. Dobre zwyczaje warto sobie przyswajać. Błogosławmy więc naszych bliskich pozdrowieniem ze Świętej Góry Maryi.
Na podstawie „Błogosławiona przez
wszystkie narody” ks.Kazimierza Górala,
opracował ks.Paweł Tyrawski