Promocja książki a zarazem pasji twórczych Anny Totoń

.

6.XII 2014 - w czytelni PiMG Biblioteki Publicznej

im.W.Bazielicha w Starym Sączu

 

   Kamienie mówią. Groby wołają o pamięć. Historia nauczycielką życia. Ocalać pamięć; robić coś dla innych, dla swojej „ małej Ojczyzny”; mieć pasje i w nich się realizować; odkrywać prawdę o minionych czasach, prawie z detektywistycznym uporem dociekać faktów - to jakby dewiza życia Autorki.

  Anna Totoń, meteorolog, bibliotekarz, pilot i przewodnik beskidzki, społecznik, publicystka i dokumentalistka wielokrotnie nagradzana i wyróżniana; wprawdzie związała swoje losy z Nowym Sączem, ale wyraźnie sympatyzuje też z naszym miasteczkiem. Zawsze podkreśla urodę Starego Sącza i walory jego gospodarności, uczestniczy w działaniach kulturalnych organizowanych przez tutejszą Bibliotekę i Muzeum. Nic więc dziwnego, że najnowszą swoją publikację promuje właśnie u nas.

.

.

   To niewielkie objętościowo „ dziełko”, zatytułowane: „Chryzantyn Uhacz i Roman Uhacz - przyjaciele Bolesława Barbackiego, ”autorka nazwała broszuro – dokumentem. Od lat zainteresowana osobą i dziejami znakomitego artysty, malarza i portrecisty, bardzo zasłużonego dla Nowego Sącza; wciąż szuka materiałów i dokumentów uzupełniających jego biografię. Po bardzo dociekliwych poszukiwaniach, natrafia na takie w rodzinie Uhaczów, których rodowód sięga Gródka Jagiellońskiego. Z ich pomocą powstaje, wymarzony przez Autorkę, ten właśnie „przyczynek do życiorysu”. Kreśli w nim wyrazistą postać odznaczonego medalami, absolwenta krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Podaje drobiazgowe szczegóły z przebiegu jego życia, odsłania wielką osobowość, ale i dramatyzm losów.

  Bolesław Barbacki, artysta - malarz, wielokrotnie nagradzany, bardzo pracowity i wciąż doskonalący swój warsztat, między innymi w Austrii i w Paryżu, parał się wieloma jeszcze dziedzinami sztuki, zorganizował na przykład w swoim mieście Towarzystwo Dramatyczne - uznane za najlepszy zespół amatorski w Polsce. Był nauczycielem rysunków w gimnazjum żeńskim w Nowym Sączu, założył w „Ciuciubabce” Szkołę Przemysłową Żeńską Towarzystwa Szkoły Ludowej, którą kierował do 1937 r. sam opracował i powielił dwa podręczniki. Obecna nazwa szkoły to Zespół Szkół nr 3, im. Bolesława Barbackiego w Nowym Sączu, przy ul.Szczęsnego Morawskiego, w 2011 r. obchodzący swoje 85 lat istnienia.

  Artysta pozostawił po sobie 800 obrazów, miał 44 wystawy rozsławiające go po całym kraju. Malował portrety generalskie, a we Lwowie portrety profesorów uniwersyteckich i biskupów malował również płótna wielkie, takie do dwóch metrów kwadratowych. Mógł przenieść się do większego ośrodka artystycznego, ale kategorycznie odmawiał, nie wyobrażając sobie życia poza Nowym Sączem i z dala od rodziny.

  Pani Anna Totoń, natknąwszy się na wzmiankę o przyjaźni gimnazjalnej Bolesława z Romanem Uhaczem, rozpoczęła poszukiwania informacji o rodzinie Uhaczów. Udało się znaleźć jej członków w Tychach i Limanowej, a dzięki udostępnionym listom, portretom, szkicom i innym pamiątkom rodzinnym, szczególnie otrzymanym od p.Janiny Uhacz - Śliż, córki Romana, mogła wydać tę cenną publikację uzupełniającą dane.

   Poznajemy, dzięki niej, szczegóły wielkiej przyjaźni artysty z dwoma braćmi, Chryzantynem i Romanem Uhaczami - jego rówieśnikami, a także tragiczne dzieje całej trójki bohaterów. Bolesław Barbacki, aresztowany i osadzony w nowosądeckim więzieniu, zginął 21.VIII 1941 r. podczas egzekucji 46 więźniów w lasku biegonickim. Dwa lata po jego śmierci zostali aresztowani przez gestapo: Roman w Nowym Targu i jego syn Bolesław. Obaj zostali rozstrzelani, jako ofiary okupacji hitlerowskiej. Chryzantyn zginął śmiercią tragiczną w 1932 r.

   Warto zapoznać się ze szczegółami biografii bohaterów i docenić wartość unikatową promowanej publikacji, którą stanowi 12 dołączonych portretów Bolesława Barbackiego, których nie ma w żadnym innym albumie, jak i nigdzie nie publikowanych dotąd historii rodzinnych.

   Spotkanie promocyjne w starosądeckiej Bibliotece, jak zwykle gościnnie i z serdecznością zorganizowała p.dyrektor Maria Sosin z pomocą swoich współpracowników. Prowadzone przez p.Jolantę Kosecką przebiegało w bardzo milej atmosferze, z udziałem wielu gości, wśród których znaleźli się serdecznie przywitani przedstawiciele rodzin Barbackich i Uhaczów. Pięknym gestem ze strony p.Anny Totoń była decyzja o podarowaniu dochodu z puli autorskich egzemplarzy na potrzeby teatrzyku integracyjnego podopiecznych starosądeckiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób Niepełnosprawnych „Gniazdo”

Zofia Gierczyk