Obchody jubileuszu 90-lecia istnienia Orkiestry Dętej w Starym Sączu
Treść
.
OBCHODY JUBILEUSZU
90-LECIA ISTNIENIA ORKIESTRY DĘTEJ
90-LECIA ISTNIENIA ORKIESTRY DĘTEJ
W STARYM SĄCZU
Starosądecka Międzyszkolna Orkiestra Dęta, jako kontynuatorka i spadkobierczyni tradycji, założonej w 1919 r. przy związku Bratnia Pomoc Pracowników Kolejowych orkiestry dętej, świętowała swój jubileusz. Jego obchody rozpoczęła uroczysta Msza św., którą odprawili księża: prałat Alfred Kurek i dziekan Paweł Tyrawski, pod przewodnictwem ks.proboszcza Marka Tabora. Oprawę muzyczną liturgii stanowiła kompozycja Jana Joachima Czecha - „Msza B-dur O Sancta Kinga”, która napisana została w roku 1929. Wykonany przez instrumentalistów Orkiestry (zespół w składzie kameralnym) i Chór Parafialny pod dyrekcją p.Stanisława Dąbrowskiego utwór sprawił, iż podniosły nastrój przeżywanej Eucharystii został spotęgowany piękną, podniosłą muzyką, w doskonałym wykonaniu.
.
.
.
Uczestnicy jubileuszowej liturgii, sprawowanej w intencji wszystkich zaangażowanych w działalność Orkiestry na przestrzeni lat, nie kryli wzruszenia, które stało się udziałem większości zebranych. Byli wśród nich aktualni i niegdysiejsi członkowie orkiestry, zaproszeni goście, w tym przedstawiciele miejskich i powiatowych władz samorządowych, rodzina kompozytora - z córką Zofią Czech-Moszycką (w tym dniu świętującą również jubileusz - 87 rocznicy urodzin) i synem Ludwikiem Czechem - także muzykiem, depozytariuszem spuścizny twórczości Jana Joachima Czecha.
W kaplicy św.Kingi wraz z zebranymi modliły się Siostry Klaryski, które poprosiłam o „kilka słów zza klauzury”. Od jednej z Nich otrzymałam dla Czytelników następujące słowa:
„Słuchając Mszy B-dur ku czci błogosławionej Kingi Pani Ziemi Sądeckiej, wykonanej 21 listopada przez nasz Chór Parafialny i Orkiestrę pod batutą Stanisława Dąbrowskiego, bardzo głęboko się wzruszyłam.
Wybitna kompozycja Jana Czecha wymagająca wiele trudu i poświęcenia, ażeby można ją było wyśpiewać i zagrać, była wykonana z wielką klasą, co zasługuje na uznanie i gratulacje. Prezentowany utwór wywołał we mnie nie tylko doznania estetyczne, ale też wprowadził w klimat modlitwy, uwielbienia Boga, a jednocześnie w piękniejszą i głębszą przestrzeń liturgii Mszy Świętej. Bogactwo treści teologicznej, wysoka ranga utworu i zarazem piękne jego wykonanie, zrodziły we mnie pragnienie usłyszenia Mszy ku czci błogosławionej Kingi jeszcze raz”.
Również i inni, dzieląc się wrażeniami, wyrażali nadzieję, iż to nie jedyne wykonanie tego utworu.
„Moim marzeniem jest, żeby te uroczystości przyczyniły się również do umocnienia się naszego Parafialnego Chóru, abyśmy jako miejscowość Stary Sącz potrafili dziedzictwem i testamentem poprzedników w jakiś sposób zadysponować, i jeszcze piękniej, jeszcze powszechniej modlitwę wyrażali przy pomocy śpiewu i muzyki, pomagając w ten sposób wierzyć innym” - powiedział na zakończenie liturgii ks.proboszcz Marek Tabor.
.
.
.
Kolejna część świętowania została zorganizowana w sali gimnastycznej Szkoły Podstawowej im.Ks.Józefa Tischnera. Koncert „90 lat Orkiestry Dętej w Starym Sączu” prowadzili, jak zwykle wspaniale, nasi konferansjerzy: Anna Górz i Wojciech Lasek. Przypomnieli oni zebranym, że od chwili powstania Starosądecka Orkiestra pełni rolę ambasadora kultury miasta i okolicy. Choć zmieniali się dyrygenci i skład zespołu, to zawsze celem orkiestry było koncertowanie, uświetnianie imprez kulturalnych, uroczystości patriotycznych i kościelnych, krzewienie wrażliwości muzycznej oraz odkrywanie i rozwój talentów muzycznych. Instrumentaliści Orkiestry, zdobywszy w niej doskonałe podstawy muzykowania, często kontynuują działalność w tej dziedzinie.
Gdy w 1919 r. Jerzy Malec powołał starosądecką orkiestrę - nie miała ona stosownej sali do ćwiczeń, a próby odbywały się w Czytelni im.Bolesława Limanowskiego. I w tej kwestii nie zmieniło się nic przez 90 lat. Orkiestra wędruje w poszukiwaniu swoich „czterech kątów”, nie znalazłszy czegoś stosownego dla swych potrzeb do dzisiaj. Od 1932 roku siedzibę stanowił budynek przy ulicy Staszica. Czas II wojny światowej przerwał działalność zespołu. Po reaktywacji w 1949 r. swój pierwszy koncert orkiestra wykonała 1 maja 1950 roku. Kłopoty ze zmieniającymi się kapelmistrzami były powszechnie znane. W roku 1957, podczas obchodów jubileuszu 700-lecia miasta, orkiestra wystąpiła bez dyrygenta!
Mianowanie na to stanowisko w 1959 roku Tadeusza Puzio sprawiło, że orkiestra ponownie zaczęła odnosić sukcesy. Lata osiemdziesiąte XX wieku, to znowu częste zmiany kapelmistrza. Od 1989 r. Orkiestra rozpoczęła działalność przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury, już pod patronatem Ochotniczej Straży Pożarnej, a próby odbywały się w remizie.
Niestety na próby nie nadaje się, ze względu na złą akustykę, pokaźna sala widowiskowa w Domu Parafialnym, w której orkiestra usiłowała ćwiczyć.
Od 1991 roku stanowisko dyrygenta objął Stanisław Dąbrowski i rok jubileuszu, który świętujemy, przypada na czas jego kapelmistrzowskiej „osiemnastki”.
Tę „dyrygencką pełnoletniość” p. Stanisława i orkiestry, przekształconej na przełomie lat 1999-2000 w Starosądecką Międzyszkolną Orkiestrę Dętą, a także historię od czasów powstania orkiestry w Starym Sączu - wspaniale przedstawili z pomocą komputerowego pokazu zdjęć, członkowie zespołu. Uczta muzyczna i wspomnienia przeplatały się wzajemnie.
Orkiestra świetnie się prezentowała w nowych strojach, zakupionych dzięki decyzji p.burmistrza Mariana Cyconia, a współfinansowanych ze środków Województwa Małopolskiego. Dyrektor Centrum Kultury i Sztuki im.Ady Sari p.Marta Radziejewska wręczyła w imieniu Burmistrza flet, stanowiący nagrodę dla orkiestry, a wszystkim aktualnym członkom zespołu - książki. Pani Dyrektor przypomniała zebranym, że Orkiestra, działająca przy kierowanym przez nią Centrum, w bieżącym roku jubileuszowym otrzymała na swe utrzymanie ponad 50 tyś. złotych wyasygnowane przez Radę Miejską oraz Burmistrza Starego Sącza.
Poinformowała również, że 16 listopada podczas Sądeckiego Dnia Kultury, starosta p.Jan Golonka wyróżnił zespół orkiestry, finansową nagrodą zbiorową w wysokości 3000 zł, natomiast kapelmistrza orkiestry: „w uznaniu szczególnych zasług na rzecz upowszechniania muzyki”, nagrodą indywidualną. Również z okazji jubileuszu, w imieniu Zarządu Powiatu Nowosądeckiego pan Starosta przekazał okolicznościowy adres z podziękowaniem „za niezwykłe zaangażowanie i stałą obecność w życiu kulturalnym i artystycznym Ziemi Sądeckiej”.
Nagrodę Fundacji Sądeckiej stanowił saksofon, wręczony w imieniu jej prezesa p.Zbigniewa Berdychowskiego, przez dyrektora Władysława Matczuka.
Nie zabrakło oczywiście listów gratulacyjnych, nagród i wyróżnień dla członków orkiestry i jej Dyrygenta. Było ich wiele. Wszystkie są niezmiernie cenne i miłe dla Orkiestry. Wicemarszałek Województwa Małopolskiego Leszek Zegzda napisał m.in.: „Aktywność Orkiestry jest doskonałą wizytówką województwa małopolskiego, dzięki której nasz region staje się atrakcyjny. (...)
Wierzę, że Wasza Orkiestra będzie jeszcze długie lata świadczyć o autentycznym życiu duchowym i wrażliwości na piękno licznej rzeszy mieszkańców Starego Sącza i okolic, a efekty jej działalności edukacyjnej i artystycznej będą nadal trafiały do młodego pokolenia oraz przyczyniały się do ujawniania talentów i pozyskiwania nowych uczestników kultury narodowej”.
Dyrektor Małopolskiego Centrum Kultury „Sokół” w Nowym Sączu Antoni Malczak kończąc swe gratulacje życzył: „Niechaj muzyczna pasja i ogromne zaangażowanie, którym wierni pozostajecie od lat, uczynią wasze życie bogatszym i radośniejszym”.
Piękne słowa, pełne wdzięczności za dotychczasową działalność wraz z życzeniami pomyślności i sukcesów w przyszłości, skierowali również państwo: prezes Towarzystwa Miłośników Starego Sącza Jan Koszkul i przewodniczący Rady Miejskiej Marian Lis oraz dyrektor wraz z gronem pedagogicznym Szkoły Muzycznej I Stopnia w Starym Sączu Joanna Ustarbowska-Dutka.
Młodzieżowa Orkiestra Dęta z Barcic również gratulowała jubileuszu, a podziękowanie dla Dyrygenta, Orkiestry i Chóru Parafialnego, za przygotowanie i wykonanie Mszy „O Sancta Kinga”, w imieniu rodziny Jana Joachima Czecha, wręczył Ludwik Czech.
Pamiętano oczywiście o seniorach zespołu, a uhonorowanie panów: Tomasza Barycza, Stanisława Kalicieckiego, Stanisława Fiuta, Jana Siedlarza, Emiliana Śmierciaka, Czesława Ziemianka i Mariana Janika najwyższym wyróżnieniem Starosty Nowosądeckiego, jakim jest „Złote Jabłko Sądeckie”, stało się dla wyróżnionych, zasłużonym podziękowaniem za lata pracy dla dobra starosądeckiej społeczności.
„We wnętrzu wielu ludzi drzemią prawdziwe skarby. Trzeba tylko umieć je odkrywać” (Phil Bosmans).
Czasem odkrywamy je sami w sobie, i jak to jest w przypadku p.Stanisława Dąbrowskiego, potrafimy je należycie zagospodarowywać.
Jednocześnie to Kapelmistrz naszej starosądeckiej Orkiestry umie te drzemiące, prawdziwe skarby odkrywać u młodzieży: talenty, wytrwałość, cierpliwość, systematyczność i odpowiedzialność, umiłowanie muzyki i gry na instrumentach, radość z podejmowanych wyzwań i wiele, wiele innych. Czy można o Nim powiedzieć: „Człowiek Orkiestra”? Myślę, że na to zasłużył!
Jak to czyni? Chcąc uzyskać odpowiedź na to i kilka innych pytań, poprosiłam p.Stanisława o rozmowę.
Jolanta Czech