Kalendarium
Treść
.
2 października - Świętych Aniołów Stróżów
Aniołowie są duchami stworzonymi przez Boga dla Jego chwały i pomocy ludziom. Ci, którym Bóg zleca opiekę nad ludźmi, są nazywani Aniołami Stróżami, a ich pomoc trwa przez całe nasze ziemskie życie. Te czysto duchowe istoty pośredniczą między Bogiem a ludźmi. Aniołom oddawano cześć już w liturgii starochrześcijańskiej. Od IV w. wyróżnia się kult św. Michała Archanioła. Osobne święto pojawiło się dopiero w XV w. na terenie Hiszpanii oraz we Francji. W XVII w. papież Paweł V pozwolił obchodzić to święto w pierwszy dzień zwykły po św. Michale. Na stałe do kalendarza liturgicznego dla całego Kościoła wprowadził je papież Klemens X w roku 1670.
16 października - Świętej Jadwigi Śląskiej
Jadwiga urodziła się w XII w. w Bawarii w książęcej rodzinie. Jako młoda dziewczyna otrzymała staranne wychowanie najpierw na rodzinnym zamku, potem zaś w klasztorze benedyktynek.
W roku 1190 Jadwiga została wysłana do Wrocławia na dwór księcia Bolesława Wysokiego, gdyż została upatrzona na żonę dla jego syna, Henryka. Miała wtedy prawdopodobnie zaledwie 12 lat. Data ślubu nie jest bliżej znana. Henryk i Jadwiga stanowili wzorowe małżeństwo, mieli siedmioro dzieci.
Byli dobrymi władcami: obniżali poddanym czynsze, przewodniczyli sądom, darowali grzywny karne, a w razie klęsk nakazywali mimo protestów zarządców rozdawać ziarno, mięso, sól. Jadwiga zorganizowała także szpitalik dworski, gdzie codziennie znajdowało utrzymanie 13 chorych i kalek (liczba ta miała symbolizować Pana Jezusa w otoczeniu 12 Apostołów). W swoim życiu Jadwiga dość mocno doświadczyła tajemnicy Krzyża. Przeżyła śmierć męża i prawie wszystkich dzieci. Kiedy dowiedziała się o niezwykle surowym życiu swojej siostrzenicy, św. Elżbiety z Turyngii, postanowiła ją naśladować. Do cierpień osobistych zaczęła dodawać pokuty, posty, biczowania, włosiennicę i czuwania nocne. Przez 40 lat życia spożywała pokarm tylko dwa razy dziennie, bez mięsa i nabiału. Wreszcie złożyła śluby zakonne, a jako mniszka zasłynęła z pobożności i czynów miłosierdzia. Św. Jadwiga Śląska czczona jest jako patronka Polski, Śląska, uchodźców oraz pojednania i pokoju. W ikonografii św.Jadwiga przedstawiana jest jako młoda mężatka w długiej sukni lub w książęcym płaszczu z diademem na głowie, czasami w habicie cysterskim. Jej atrybutami są: but w ręce, krzyż, księga, figurka Matki Bożej, makieta kościoła w dłoniach, różaniec.
1 listopada - Wszystkich Świętych
Uroczystość ta ma charakter bardzo radosny; wspominamy wszystkich tych, którzy żyli przed nami i wypełniając w swoim życiu Bożą wolę, osiągnęli wieczne szczęście przebywania w niebie. Kościół wspomina nie tylko oficjalnie uznanych świętych, czyli tych beatyfikowanych i kanonizowanych, ale także wszystkich wiernych zmarłych, którzy już osiągnęli zbawienie. Widzi w nich swoich orędowników u Boga i przykłady do naśladowania. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa w Kościele nie wspominano żadnych świętych. Najwcześniej zaczęto oddawać cześć Matce Bożej. Potem kultem otoczono męczenników, nawiedzając ich groby w dniu narodzin dla nieba, czyli w rocznicę śmierci. W IV wieku na Wschodzie obchodzono jednego dnia wspomnienie wszystkich męczenników. Z czasem zaczęto pamiętać o świątobliwych wyznawcach: papieżach, mnichach i dziewicach. W X w. papież Jan XI rozszerzył to święto na cały Kościół.
2 listopada - Zaduszki
Kościół wspomina w tym dniu w liturgii wszystkich wierzących w Chrystusa, którzy odeszli już z tego świata, a teraz przebywają w czyśćcu. Przekonanie o istnieniu czyśćca jest jednym z dogmatów naszej wiary. Obchód Dnia Zadusznego zainicjował w X w. św.Odylon, benedyktyn francuski. Praktykę tę początkowo przyjęły tylko klasztory benedyktyńskie, ale wkrótce za ich przykładem poszły także inne zakony i diecezje. W XIII w. święto rozpowszechniło się na cały Kościół zachodni. W wieku XIV zaczęto urządzać procesję na cmentarz do stacji - przy stacjach odmawiano modlitwy za zmarłych i śpiewano pieśni żałobne. W Polsce tradycja Dnia Zadusznego zaczęła się tworzyć już w XII w., a z końcem wieku XV była znana w całym kraju.
8 grudnia - Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny
Prawda o Niepokalanym Poczęciu Maryi jest dogmatem wiary. Ogłosił go uroczyście 8 grudnia 1854 r. papież Pius IX. Maryja od momentu swojego poczęcia została zachowana nie tylko od wszelkiego grzechu, którego mogłaby się dopuścić, ale również od dziedziczonego przez nas wszystkich grzechu pierworodnego. Maryja była więc poczęta w łasce uświęcającej, wolna od wszelkich konsekwencji wynikających z grzechu pierworodnego (np. śmierci - stąd w Kościele obchodzimy uroczystość Jej Wniebowzięcia, a nie śmierci). W czasie objawień w Lourdes w 1858 r. Maryja potwierdziła ogłoszony zaledwie cztery lata wcześniej dogmat. Bernardecie Soubirous przedstawiła się mówiąc: "Jestem Niepokalane Poczęcie".
26 grudnia - św.Szczepana
Nie jest pewne, skąd dokładnie Szczepan się wywodził, a jego losy są znane od momentu wybrania go na diakona Kościoła. Apostołowie wybrali siedmiu diakonów dla posługi ubogim, aby odciążyć się i mieć więcej czasu na głoszenie Ewangelii. Ponieważ publicznie wyznawał Chrystusa, został skazany w 36 r. na ukamieniowanie i stał się pierwszym chrześcijańskim męczennikiem. Kult Szczepana rozwinął się natychmiast, został patronem kamieniarzy, tkaczy i kucharzy. Z dniem św. Szczepana związane są w Polsce różne zwyczaje - po spędzonym w zaciszu domowym dniu Bożego Narodzenia, w drugi dzień świąt obchodzono z życzeniami dalszą rodzinę, sąsiadów, znajomych. Na Mszy Świętej, na pamiątkę kamieniowania świętego rzucano na wiernych ziarna zboża. W domach smarowano miodem część sufitu i podrzucano ziarno. Jeśli zboże się przykleiło, było to wróżbą pomyślnych zbiorów.
Izabela Skrzypiec-Dagnan