Przejdź do treści
Z Grodu Kingi
Przejdź do stopki

Czas Adwentu

Treść


.
Czas Adwentu
 
   Adwent jest dla chrześcijan szczególnym czasem oczekiwania i przygotowań do Bożego Narodzenia. Wiążą się z nim wyjątkowe tradycje i bogata symbolika.
    Pierwsza niedziela Adwentu jest także pierwszym dniem nowego roku liturgicznego. Przez cały okres, aż do Bożego Narodzenia, w liturgii dominuje kolor fioletowy, który symbolizuje czas pokuty i pojednania. Fioletowy ornat tylko raz zastąpiony jest ornatem różowym - w trzecią niedzielę adwentu, zwaną niedzielą Gaudete. Kolor różowy to fiolet zmieszany z bielą - co oznacza radość wśród pokuty, chwilę wytchnienia w okresie adwentu. Dlatego też ten dzień nazywa się Niedzielą Radości.
    Charakterystyczne dla okresu Adwentu są odprawiane o wschodzie słońca Msze święte roratnie, zwane roratami. W Polsce ich tradycja sięga XIII wieku - w tekstach źródłowych przeczytać można o roratach odprawianych w katedrze na Wawelu, w których uczestniczyli nie tylko mieszczanie, ale i szlachta, senatorowie, a także sam król. Msze odprawiane są do Najświętszej Maryi Panny, a jej obecność symbolizuje zapalana w pobliżu ołtarza świeca zwana roratką. To przypomnienie o tym, że Maryja niesie ludziom Chrystusa, który jest prawdziwą Światłością. I tak jak jutrzenka wyprzedza świt słońca, Maryja poprzedziła przyjście swojego Syna. Roratka najczęściej przybrana jest zielonymi gałązkami i przepasana niebieską lub białą wstążką, co symbolizuje Niepokalane Poczęcie.
     W okresie Adwentu szczególne, mistyczne znaczenie ma światło. Przejawem adwentowej liturgii światła prócz świecy roratniej są także lampiony. Wykonywane dziś z najróżniejszych materiałów, czasem z szybkami, które przypominają gotyckie witraże, a czasem z symbolami religijnymi i fioletowymi wstążkami - kryją wewnątrz świecę lub lampkę. Najwspanialsze są te, wykonywane własnoręcznie. Lampiony przynoszone są przez dzieci i starszych na roraty, gdzie oświetlają pierwszą część mszy. W kościele zgaszone są wówczas wszystkie światła i panuje symboliczna ciemność. Symbolika lampionu odnosi się do Pisma Świętego, a konkretnie do przypowieści o pannach roztropnych, które z zapalonymi lampami oczekiwały na przybycie Oblubieńca.
    Piękną tradycją adwentową jest tworzenie adwentowych wieńców. Znów posiadają one bogatą symbolikę - światło, zieleń i kształt okręgu, oznaczają wspólnotę wiernych, którzy oczekują w radości i nadziei na przyjście Chrystusa. Poza tym forma wieńca, jakim jest okrąg, oznacza też powracający cykl życia. W utworzonym z gałązek choinki wieńcu umieszczone są cztery świece symbolizujące czas oczekiwania – kolejne cztery niedziele Adwentu. Co niedzielę zapala się kolejną świecę: pierwsza z nich to świeca pokoju, druga wiary, trzecia miłości, a czwarta nadziei. Tworzenie wieńców adwentowych jest zwyczajem niemieckim, który dotarł do Polski ponad 160 lat temu i zakorzenił się na dobre. 
    Bardzo lubiane przez dzieci są kalendarze adwentowe. To specjalne kalendarze służące do odliczania dni od pierwszego dnia Adwentu do Wigilii Bożego Narodzenia. Pomysł pochodzi z XIX wieku z terenów niemieckich i dziś jest popularny na całym świecie. Każdy nowy dzień w kalendarzu wskazuje na zbliżanie się przyjścia Jezusa i budzi w sercach uczucie radości. Kalendarze są różne; z obrazkami ze scenami biblijnymi, cytatami na każdy dzień lub adwentowymi myślami. Przypominają o wypełnianiu się czasu przed powtórnym przyjściem Zbawiciela i wypełnianiu proroctw z nim związanych.
    Dzieci w szczególny sposób, bardzo emocjonalnie i głęboko przeżywają okres Adwentu, dlatego też pojawia się wiele nowych zwyczajów, skierowanych specjalnie do nich. W wielu parafiach praktykuje się przynoszenie przez dzieci na roraty serduszek z zapisanymi dobrymi uczynkami. Dziecko, którego serduszko zostało wylosowane przez księdza, otrzymuje na jeden dzień figurkę Matki Bożej (czasem Dzieciątka) i może zabrać ją do domu. Figurka wędruje po parafii aż do Bożego Narodzenia. Istotą tego zwyczaju jest pamięć, iż Adwent to czas wewnętrznej przemiany i przygotowania serca na przyjście Jezusa. Dlatego ważne jest pełnienie dobrych uczynków w najbliższym środowisku. Odnosi się to do słów Chrystusa: „Wszystko, co uczyniliście jednemu z braci moich, mnieście uczynili”. Słabo przyjętym w Polsce, ale bardzo popularnym w krajach europejskich jest francuski zwyczaj zbierania sianka dobrych uczynków. W pierwszą niedzielę Adwentu każde dziecko otrzymuje od rodziców pusty żłóbek i odtąd za każdy dobry uczynek może włożyć jedną słomkę siana do żłóbka. W dzień Bożego Narodzenia każde dziecko budząc się ze snu znajduje w swoim żłóbku figurkę Dzieciątka Jezus. To aktywizuje dzieci do czynienia dobrych uczynków podobnie jak serduszka przynoszone na roraty.
    Na wsiach szczególnie pięknym zwyczajem była kiedyś „szara godzina”. Całe rodziny wieczorem - kiedy za oknem robiło się szaro, a wszystkie codzienne zajęcia gospodarskie były już wykonane - gromadziły się w kuchni, najczęściej przy ciepłym piecu. Nie palono lamp ani świec i w ciszy, i półmroku rozważano nad zbliżającym się Bożym Narodzeniem, i własnym życiem. Często się modlono, a starsi opowiadali dzieciom o zwyczajach, tradycji, religii i historii Polski.
    Adwent, jako okres przypominający oczekiwanie na powtórne przyjście Chrystusa, jest ważnym czasem dla każdego chrześcijanina. To moment na refleksję i pracę nad sobą. A symbole i tradycje adwentowe, towarzyszące nam przez kolejne grudniowe dni będą nam o tym przypominać.
Izabela Skrzypiec
 
306330