Rok 2013 - rokiem Jana Joachima Czecha w Starym Sączu
Treść
.
.
Obchody 125. rocznicy urodzin Jubilata (1888-2013)
ROK 2013 - ROKIEM JANA JOACHIMA CZECHA
W STARYM SĄCZU
W STARYM SĄCZU
Nie o każdym śpiewają pieśni, nie o wszystkich pamiętać będą, niełatwo stać się w danej społeczności pomnikową postacią czy legendą. Na pamięć i dobre imię trzeba sobie zapracować przykładnym życiem, wyjątkową osobowością, bogatym dorobkiem twórczym, mocnym i trwałym odbiciem „śladów swoich stóp”. Taką postacią, wpisującą się na stałe w historię swojej małej ojczyzny, dla Starego Sącza stał się Jan Joachim Czech - nauczyciel, kompozytor, poeta, animator kultury, społecznik i patriota. Pamięć o nim jest tutaj wciąż żywa, o czym świadczą obchodzone rocznice i jubileusze, muzealna dokumentacja życia i dorobku, sięganie do spuścizny muzycznej i wykorzystywanie utworów (m.in. na Koncertach Noworocznych); festiwale, koncerty, prace magisterskie, a przede wszystkim śpiewanie „Czechowych kolęd”, wśród których prym wiedzie ta najulubieńsza w całej Małopolsce, góralska: „Hej, ponad regle, turnice…”.
Rok 2013, w którym przypada 125. rocznica urodzin słynnego Starosądeczanina, zapowiada się przełomowym w popularyzowaniu jego osoby i dorobku twórczego, już przez samo to, że został ogłoszony Rokiem Kompozytora. Pierwszy to rok w dziejach miasta przypisany danej osobie i koncentrujący na niej większość działań kulturalnych. Już teraz widać, że będzie to czas wzmożonej aktywności i ożywienia w kulturze starosądeckiej, wyzwalania się inicjatyw społecznościowych, również tych najcenniejszych - oddolnych, angażujących wielu mieszkańców. Pierwsze zwiastuny ożywienia kultury dały już znać o sobie, zasygnalizujemy je krótko, o kolejnych zamierzeniach będziemy informować na bieżąco, zapraszając wszystkich do współpracy.
Dla jasności sprawy, na wstępie powinniśmy sięgnąć do genezy wszystkich poczynań, czyli do powiązań rodzinnych. Otóż spadkobiercą dorobku artystycznego i całej spuścizny literackiej po Janie Joachimie Czechu jest jego syn, Ludwik, zamieszkały w Krakowie. Również muzyk z wykształcenia, prawdziwy tytan pracy, całą tę ogromną schedę po ojcu zarchiwizował, udokumentował, zabezpieczył i chętnie udostępnia. Bardzo dba również o popularyzację dorobku ojca, kultywowanie pamięci i organizowanie uroczystości rocznicowych; przypomina o ich terminach, informuje, doradza. Na terenie Starego Sącza o to samo zabiegają; wnuk kompozytora ze swoją żona, czyli państwo: Jolanta i Jan Czechowie. I to właśnie Jolanta Czech stała się inspiratorką miejscowych działań rocznicowych, najpierw poprzez osobisty kontakt z dyrektorem CKiS „Sokół” Wojciechem Knapikiem i poinformowanie o zbliżającej się rocznicy urodzin. Bardzo pozytywne ustosunkowanie się dyr.Knapika, jego chęć współpracy z instytucjami i organizacjami pozarządowymi, które w pewnym sensie nie są powołane do „tworzenia kultury” w Starym Sączu, ale to czynią, okazały się bardzo zachęcające do dalszych poczynań i stały się impulsem do podjęcia współpracy m.in. z dyr.PiM-G Biblioteki, Marią Sosin, udostępniającą lokum do spotkań organizacyjnych. I tak to się zaczęło.
Bardzo szybko udało się skrzyknąć kilka osób, ukonstytuować tzw. grupę inicjatywną, koncentrującą się na działaniach rocznicowych, przewodniczenie jej powierzyć Jolancie Młodkowskiej-Czech, jako koordynatorce wszelkich zadań. Wśród członków grupy znaleźli się czołowi przedstawiciele najważniejszych instytucji kulturalnych i oświatowych miasta, a więc: Centrum Kultury i Sztuki im.Ady Sari, Powiatowej i Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej, Towarzystwa Miłośników Starego Sącza, Powiatowego Młodzieżowego Domu Kultury, Starosądeckiej Międzyszkolnej Orkiestry Dętej, Prywatnego Gimnazjum, Szkoły Muzycznej, Stowarzyszenia „Gniazdo”, Placówki Wsparcia Dziennego oraz Redakcji „ Z Grodu Kingi”. W krótkim czasie grupa inicjatywna sporządziła wstępną propozycję ramowego harmonogramu zadań programowych Roku jubileuszowego. Inaugurować go miałby „Koncert Kolęd i Pastorałek” uczniów starosądeckich szkół, organizowany 2.II 2013 r., a zamykać taki sam koncert w r. 2014, poszerzony o uczniów całej gminy i, tym razem, oparty wyłącznie na repertuarze kolędowym Jana Joachima Czecha. W programie obchodów przewiduje się takie formy, jak: wystawy, konkursy dla uczniów, koncerty, festiwal, mszę, sesję naukową, piknik, może nawet teatr, a jako punkt centralny wspaniałe widowisko na scenie „Sokoła”.
Poinformowanie o tym wszystkim burmistrza Jacka Lelka wywołało błyskawiczną reakcję z jego strony i szybkie wyjście naprzeciw działaniom. Zrodziło pomysł ogłoszenia nadchodzącego roku Rokiem Jana Joachima Czecha w Starym Sączu. Musiałoby się to dokonać poprzez podjęcie odpowiedniej uchwały przez największy organ ustawodawczy, Gminy, czyli Radę Miasta. Z takim więc wnioskiem do radnych wystąpił Włodarz miasta na ostatnim w 2012 roku posiedzeniu, odbywanym w dniu 28.XII 2012 r.
Zafascynowany osobowością i dokonaniami cenionego Starosądeczanina, apelując do radnych, burmistrz Jacek Lelek następująco motywował swoje racje:
„(…) Nie ukrywam, że ważne jest, żebyśmy wspaniałych naszych rodaków, obywateli naszego miasta, upamiętniali i pokazywali. Mamy się kim pochwalić, mamy co celebrować, tym bardziej, że jest zespół fantastycznych ludzi, którzy się zorganizowali i zaczęli już pracować. Zdążyli już przygotować prawie cały kalendarz obchodów jubileuszu 125. urodzin. W każdym miesiącu przewidzieli jakąś uroczystość, zwiastunem obchodów będzie Koncert Noworoczny uwzględniający repertuar Jana Joachima Czecha. Myślę, że następstwem uchwały, ogłaszającej Rok Jana Joachima Czecha, będzie podjęcie, na kolejnej sesji, dwu jeszcze uchwał, jednej o powołaniu komitetu honorowego obchodów i drugiej o powołaniu komitetu wykonawczego, organizacyjno-roboczego zarazem. Moim marzeniem jest również animowanie teatru amatorskiego w Starym Sączu, bo taki teatr Jan Joachim Czech tutaj prowadził. Chciałbym, żeby ten teatr w przyszłym roku, w okresie świąt Bożego Narodzenia, wystawił „ Jasełka podhalańskie”. Myślę, że stać nas na to i lepszej okazji, lepszego impulsu do zrobienia tego mieć nie będziemy. Mam nadzieję, że Panie i Panowie radni, podjęcie uchwały o ogłoszeniu roku 2013. Rokiem Jana Joachima Czecha, potraktujecie już tylko jako formalność…? (Oczywiście Radni nie zawiedli oczekiwań)
Podczas sesji głos zabrał również przewodniczący Komisji Kultury Rady Miasta, Marian Lis, popierając wniosek osobistymi wspomnieniami. Był uczniem J.J.Czecha w szkole podstawowej( za klauzurą, podczas okupacji), potem w Liceum Pedagogicznym, zapamiętał go, jako wspaniałego nauczyciela śpiewu i muzyki, a także patriotę zaangażowanego, wraz z synami, w ruchu oporu.
Uchwała, proponowana przez Burmistrza, została podjęta jednogłośnie. Uczestnicząca w sesji, w charakterze gościa, Jolanta Młodkowska-Czech wyraziła, w imieniu swoim i rodziny Jubilata, wielką radość z ustaleń i wdzięczność wszystkim, którzy już się zaangażowali i którzy różne działania podejmą podczas obchodów jubileuszu. Zaprosiła do współpracy zainteresowanych zapewniając: „Wszystkie imprezy będziemy przygotowywać z myślą o mieszkańcach Starego Sącza, dla mieszkańców i z udziałem mieszkańców”.
Burmistrz Jacek Lelek, przemawiając na Koncercie Noworocznym, powiedział m.in.:
- Mam wrażenie, że nam tutaj, w Starym Sączu, jest bardzo dobrze. Mamy za sobą rok 2012, który dla naszego miasta był bardzo udany. Ale nie tylko inwestycje nas cieszyły. Muszę przyznać, że rok ubiegły pokazał również bardzo dynamiczny rozwój społeczeństwa obywatelskiego. W Starym Sączu przybyło stowarzyszeń, klubów sportowych, fundacji, oddolnych inicjatyw. Jedną z takich inicjatyw są obchody 125. rocznicy urodzin starosądeczanina Jana Joachima Czecha. To była oddolna inicjatywa, ale Rada Miejska, na mój wniosek, podjęła uchwałę i ogłosiła rok 2013, rokiem sławnego Starosądeczanina. Wiem, że będzie to rok obfitujący w bardzo wiele wydarzeń kulturalnych, w które włączy się krąg wielu osób, także spoza naszej Gminy. Z wielu powodów wchodzimy w ten rok z optymizmem (…). Nam, jako społeczności tej małej ojczyzny, Miasta i Gminy Stary Sącz, chciałbym życzyć, abyśmy mogli mieć takie poczucie zadowolenia i satysfakcji, że sprawy miasta i gminy idą w dobrym kierunku. Wszystkiego Najlepszego! Szczęść Boże!
Patronat medialny nad całością imprez rocznicowych powierzono czasopismu „Z Grodu Kingi”, u nas znajdą więc Państwo aktualne informacje. W następnym numerze miedzy innymi zamieścimy szczegółowy program obchodów oraz skład obu komitetów, honorowego i roboczego. Pragniemy nadmienić, że grupa inicjatywna systematycznie się spotyka, dopracowuje zadania, podsuwa nowe pomysły i rozwiązania, a co najważniejsze wciąż powiększa swój skład, licząc obecnie już kilkanaście osób. Pozostaje wciąż otwarta dla wszystkich, którym drogie i ważne są: starosądecka kultura i miasto, którzy chcieliby wnieść swój wkład w ich rozwój.
Zofia Gierczyk