Zamyślenia nad Biblią

.

Pobożność chrześcijańska na przestrzeni wieków stworzyła wielką ilość modlitewników. Wszystkie jednak, choćby najwznioślejsze, są wytworem umysłu ludzkiego. Tymczasem na kartach Pisma św. Starego Testamentu mamy wspaniały modlitewnik, (zbiór modlitw) podyktowany przez samego Boga. Jest nim “Księgą Psalmów” zwana też Psałterz Dawidowy (w

W Księdze Psalmów człowiek tę wzajemność okazuje i zwraca się do Boga. Odpowiada na Jego miłość pełnym zawierzeniem i ufnością, a w Jego ojcowskie dłonie powierza swoje losy. Błaga o zdrowie i ocalenie od śmierci, prosi o wsparcie i pomoc w niedoli, dziękuje za wszystko, co otrzymał, wstawia się za innymi, wreszcie żałuje i przeprasza za grzechy i popełnione zło. "Wylewa serce" przed Bogiem, a także uwielbia Go jako Pana natury i Pana dziejów.

Psalmy położyły podwaliny pod modlitwę prośby i błagania, dziękczynienia i radości, uwielbienia oraz skruchy i żalu. Modlił się nimi naród Izraelski, Jezus Chrystus i Jego Matka, pierwsi wyznawcy Jezusa i Kościół apostolski, a także wszystkie pokolenia Żydów i chrześcijan - aż po dzień dzisiejszy.

Wszyscy duchowni, księża, zakonnicy i zakonnice codziennie odmawiają tzw. “Liturgię Godzin”, Modlitwy przeznaczone na różne pory dnia, a te w większości składają się z Psalmów. Księga Psalmów bardzo wcześnie stała się księgą wiary i modlitwy narodu polskiego. Jej przekłady należały do najstarszych, potrzebne były bowiem do świątecznej i codziennej modlitwy. Jednym z najpiękniejszych jest ten, którego dokonał ks. Jakub Wujek, urodzony w Wągrowcu nieopodal Poznania, słusznie nazywany "polskim Hieronimem". W jego tłumaczeniu znalazła wyraz nie tylko specyfika duszy biblijnych Izraelitów, lecz i specyfika duszy Polaków. Mowa hebrajska została przełożona na polską z takim mistrzostwem, że kilkadziesiąt lat później między Polakami i Żydami rozgorzał spór, jakim językiem mówi Pan Bóg oraz jaki język był językiem biblijnego raju. Pod koniec XVIII w. wielki teoretyk polskiego Oświecenia Hugo Kołłątaj z pełnym przekonaniem opowiadał się za pierwszeństwem polszczyzny.

W literaturze polskiej stosunkowo dość wcześnie pojawiają się tłumaczenia Psałterza i tak mamy: Psałterz Kingi – XIII w. Psałterz floriański (zwany też Psałterzem królowej Jadwigi) - XIV w. Psałterz krakowski - XV w. Psałterz Dawidów Mikołaja Reja - 1546 r. (do kilku Wacław z Szamotuł skomponował muzykę) Psałterz Dawidów Jana Kochanowskiego - 1579 r. (do którego Mikołaj Gomółka skomponował muzykę - Melodie na psałterz polski).

"Psałterz Dawidów", przetłumaczony na język polski, stał się "Psałterzem Polaków". Jego słowami modlili się nasi najwybitniejsi bohaterowie ducha i czynu, jak: Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki, Józef Ignacy Kraszewski i Henryk Sienkiewicz, Cyprian Kamil Norwid i Krzysztof Kamil Baczyński, Stefan Wyszyński i Karol Wojtyła. Ojciec św. Jan Paweł II w ramach katechez, podczas audiencji generalnych od 8 października 2003 r. do 26 stycznia 2005 r. wyjaśniał i komentował treść psalmów. Jego następca Benedykt XVI podczas pierwszej audiencji postanowił kontynuować naukę o psalmach od miejsca, gdzie zostały przerwane i prowadził je od 4 maja 2005 r. do 15 lutego 2006 r.

Oddziaływanie i wpływy "Psałterza Dawidowego" rozpoznajemy w całej polskiej mowie, twórczości naszych najwspanialszych artystów, w sztuce, muzyce i pieśniach, zarówno tych domowych, które powoli popadają w niepamięć, jak w kościelnych. Od czasu reformy Liturgii z języka łacińskiego na języki narodowe, modlitewnik (osób duchownych) stał się dostępny także dla wiernych nie znających łaciny w kolejnych artykułach będziemy się starali przybliżyć i wyjaśnić treść przynajmniej niektórych psalmów. A zainteresowanych tym artykułem zalecam uczestnictwo w codziennych modlitwach Kościoła za pomocą “Radia Maryja”.

Ks.Paweł Tyrawski